Cảnh báo khẩn cấp dịch cúm gà H7N9 lây lan từ Trung Quốc gây chết người

Ngày 4/4, Thủ tướng đã có công điện yêu cầu các ngành quyết liệt ngăn gia cầm nhập lậu, chống sự xâm nhiễm H7N9 từ Trung Quốc lan sang. Bộ Y tế cũng đã họp khẩn bàn chống dịch.

Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phía Bắc chỉ đạo quyết liệt, phòng ngừa, ngăn chặn vận chuyển và kinh doanh gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập khẩu trái phép. Lực lượng thú y đặc biệt tại các tỉnh biên giới tăng cường phối hợp với cơ quan chức năng kiểm tra, bắt giữ và xử lý vi phạm; tổ chức thực hiện tốt công tác kiểm tra, kiểm dịch...

Chiều cùng ngày, Bộ Y tế cũng đã họp khẩn bàn vấn đề chống dịch cúm H7N9. Ông Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Y tế Dự phòng cho biết, nguy cơ bùng phát dịch cúm A/H7N9 tại nước ta là rất lớn. Virus cúm này vốn chỉ gây bệnh trên đàn gia cầm nhưng nay lại gây bệnh ở người dẫn đến tử vong. Đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa rõ về nguồn lây, phương thức lây truyền, cách thức điều trị, cũng như biện pháp dự phòng. Đáng ngại là virus có thể biến đổi, kết hợp với các chủng khác thành chủng mới với độc lực cao. Trong khi đó, hiện vẫn chưa có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu đối với virus này.

Giáo sư Trịnh Quân Huấn, chuyên gia cao cấp của Bộ Y tế cũng khẳng định, virus cúm A/H7N9 thuộc nhóm nguy cơ lây từ động vật sang người. Virus này chủ yếu tồn tại trên gia cầm, chim hoang dã. Đây là lần đầu tiên, virus này lây bệnh cho người. Người bệnh thường có biểu hiện viêm kết mạc và viêm phổi cấp, tuy nhiên độc tính không cao như virus H5N1.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long kiểm tra máy
soi thân nhiệt tại sân bay Nội Bài chiều 4/4. (Ảnh: N.P)

Theo ông Huấn, hiện nay vấn đề quan trọng là giám sát dịch ở đàn gia cầm và chim hoang dã, vì thế trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là rất lớn. Hiện chưa phát hiện virus H7N9 trên gia cầm cũng như người tại Việt Nam.

“Tổ chức Y tế thế giới cho biết chưa có bằng chứng về sự lây truyền virus từ người này sang người khác. Tại Trung Quốc, trong một gia đình đã có 2 người tử vong, như vậy lây chéo chưa có nhưng khả năng do tiếp xúc trực tiếp”, giáo sư Huấn cho biết.

Vấn đề chẩn đoán phân biệt bệnh sẽ có khó khăn, theo thạc sĩ Nguyễn Hồng Hà, Phó giám đốc Bệnh việt Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Lý do là vì về mặt lâm sàng biểu hiện bệnh cúm do virus H7N9 không có sự khác biệt so với cúm H5N1 hay các chủng cúm khác như ho, hắt hơi, sổ mũi, sốt… Vì thế, xác định yếu tố dịch tễ liên quan là rất quan trọng, có thể liên quan đến gia cầm hoặc đi từ vùng dịch về.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, trước đây một số nước như Hà Lan, Canada, Mỹ, Mexixo từng phát hiện các ca mắc cúm H7N7, H7N3… nhưng những ca mắc cúm H7N9 ở Trung Quốc là lần đầu. Theo báo cáo bước đầu thì virus cúm này nhạy cảm với Tamiflu. Vì thế, các bệnh viện cần lên kế hoạch chuẩn bị đủ cơ số thuốc cần thiết. Ngay trong tuần sau Bộ sẽ ban hành phác đồ điều trị.

Thứ trưởng cũng khuyến cáo, người dân không nên hoang mang, áp dụng các biện pháp dự phòng thông thường, đơn giản nhất rửa tay thường xuyên bằng dung dịch sát khuẩn trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, tiếp xúc với gia cầm. Khi bị ho, hắt hơi, sổ mũi thì cần đeo khẩu trang và đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.

Chiều nay, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng tới kiểm tra việc phòng dịch cúm H7N9 tại sân bay Nội Bài, Hà Nội.

Trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế thuộc sân bay Nội Bài đã triển khai khẩn các biện pháp phòng chống dịch cúm H7N9. Cụ thể, giám sát, sàng lọc bằng máy đo thân nhiệt hành khách có dấu hiệu bệnh truyền nhiễm hay biểu hiện hội chứng cúm, đặc biệt là những người đi từ vùng dịch về. Hiện 100% hành khách được kiểm tra qua máy đo thân nhiệt và chưa phát hiện trường hợp nào nghi ngờ.
Thứ trưởng đã yêu cầu Trung tâm cần phối hợp chặt chẽ với các đơn vị công an, hải quan, trạm kiểm dịch động vật để ngăn chặn dịch cúm H7N9 xâm nhập vào Việt Nam. Thời điểm này chưa cần thiết phải yêu cầu khai kiểm dịch y tế quốc tế. Tuy nhiên, khi phát hiện trường hợp nghi nhiễm cần cách ly kịp thời, lấy mẫu xét nghiệm.

Trước đó, Bộ Y tế đã có công văn gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương nhằm tăng cường giám sát, kiểm tra nhập khẩu, quản lý mua bán gia cầm và các hoạt động điều tra, giám sát, tuyên truyền phòng, chống cúm H7N9. Đồng thời, Bộ Y tế cũng có văn bản yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, các Viện phối hợp với cơ quan thú y và chính quyền địa phương tăng cường giám sát, phát hiện sớm và xử lý kịp thời ổ dịch cúm trên gia cầm, xử lý y tế kịp thời đối với các trường hợp nghi mắc bệnh, đặc biệt chú ý khách nhập cảnh từ vùng có ca bệnh…

Bắt đầu từ giữa tháng 2, liên tiếp tại Thượng Hải, An Huy, Giang Tô và mới nhất là Chiết Giang (Trung Quốc) xuất hiện các ca bệnh cúm H7N9, hầu hết đều trở nặng nhanh chóng. Đến 4/4, đã có 10 ca bệnh ghi nhận và 3 người đã tử vong.

Số mắc cúm gia cầm H7N9 tại Trung Quốc đã tăng lên 7 người, trong đó 2 trường hợp tử vong. Lo ngại bệnh có thể xuất hiện ở Việt Nam, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị giám sát chặt những ca nhiễm trùng hô hấp cấp tính nặng.
Tiến sĩ Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, 7 trường hợp ở Trung Quốc là những ca bệnh đầu tiên nhiễm virus cúm A/H7N9 gây bệnh nặng trên người nên các nhà chuyên môn đang hết sức quan tâm theo dõi. Đặc tính chung của virus cúm là có khả năng biến đổi cao. Do đó nếu xuất hiện chủng virus H7N9 mới có độc lực cao và lại có khả năng lây từ người sang người thì rất đáng lo ngại.
Chính vì vậy, để chủ động phòng chống nguy cơ xâm nhập của virus cúm H7N9, Bộ Y tế đã phối hợp cùng Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường công tác giám sát dịch cúm này trên gia cầm.
Bộ Y tế cũng đề nghị Sở Y tế các tỉnh, các Viện phối hợp với cơ quan thú y và chính quyền địa phương tăng cường giám sát, phát hiện sớm và xử lý kịp thời ổ dịch cúm trên gia cầm. Đồng thời, triển khai tốt công tác kiểm dịch y tế biên giới, giám sát chặt chẽ đối với người nhập cảnh, xử lý y tế kịp thời đối với trường hợp nghi mắc bệnh, đặc biệt chú ý khách nhập cảnh từ vùng có ca bệnh.

Số ca mắc cúm gia cầm H7N9 tại Trung Quốc đã lên 7 người.

Bộ Y tế khuyến cáo các đơn vị cần giám sát những trường hợp mắc bệnh viêm phổi nặng nghi do virus tại cơ sở y tế và cộng đồng, kịp thời lấy mẫu gửi xét nghiệm. Các bệnh viện chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc, khu vực cách ly, sẵn sàng tổ chức tốt việc thu dung, cách ly, điều trị bệnh nhân, hạn chế tử vong khi có bệnh nhân. Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền hướng dẫn người dân sử dụng thực phẩm gia cầm sạch, rõ nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương cũng đã chỉ đạo các đầu mối trong hệ thống giám sát tăng cường lấy mẫu bệnh phẩm những ca bệnh nghi ngờ. Viện hiện có đầy đủ nhân lực, phương tiện máy móc, các sinh phẩm để tiến hành xét nghiệm, phát hiện ca bệnh nhiễm cúm A/H7N9 nếu có.
Theo tiến sĩ Dương, để phòng lây nhiễm chủng cúm này, người dân cần thực hiện tốt việc vệ sinh cá nhân, đặc biệt thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, thực hiện các nguyên tắc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Hạn chế tiếp xúc gần với người có biểu hiện mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp, tránh đưa tay lên mũi và miệng, làm thông thoáng nơi ở và nơi làm việc, thường xuyên lau chùi bề mặt, dụng cụ đồ vật quanh người bệnh bằng các chẩt tẩy rửa thông thường. Đồng thời nâng cao sức khỏe bằng việc ăn uống, nghỉ ngơi và tập luyện thể thao hợp lý… Đặc biệt, người dân cần lưu ý không vận chuyển, buôn bán, sử dụng động vật (lợn, gia cầm) ốm, chết hoặc không rõ nguồn gốc.
Trường hợp bị cúm nên đeo khẩu trang nhằm hạn chế lây truyền ra những người chung quanh. Khi có biểu hiện sốt cao, ho, đau ngực, khó thở... cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.
Theo The Guardian, hiện số mắc cúm gia cầm H7N9 tại Trung Quốc đã thêm 4 người, nâng tổng số bệnh nhân lên 7, trong đó có 2 ca tử vong. Cả 4 bệnh nhân mới đều sống ở phía đông bắc của tỉnh Giang Tô, đang trong tình trạng nguy kịch. Tất cả đều làm công việc liên quan đến giết mổ gia cầm, có các biểu hiện ho, chóng mặt, sốt, khó thở.
Ian Jones, một giáo sư về virus học tại Đại học Reading, Anh, cho rằng giai đoạn này chưa có lý do gì để báo động. Ba loại cúm gia cầm H5, H7 và H9, được các chuyên gia coi là mối đe dọa tiềm năng đối với con người.
Cúm A/H7N9 là một loại virus có nguồn gốc từ gia cầm. Hiện tại, WHO khẳng định đây là lần đầu tiên việc nhiễm cúm này gây bệnh nặng trên người, đồng thời vẫn chưa có bằng chứng bệnh lây từ người sang người.

Theo : VNExpress